90’ların sonu, 2000’lerin başına denk gelen dönemde; kısayollar için, arama yapmak için, torrent’ler için ve yanlışlıkla yüklediğimiz bloatware’ler için farklı farklı araç çubukları vardı. Hatta bazen bu çubuklar öyle bir hâl alıyordu ki sayfanın tamamını kaplıyordu.
Google’a kolay bir şekilde erişmenin yolu ise ya araç çubuğu yüklemekti ya da arama çubuğuna “google.com” yazmaktı. Çubuklarının işlevinin büyüklüğünü siz düşünün yani… Daha sonra hayatımızdan silindiler, iyi de neden?
Sonuna gelmeden önce, araç çubuklarının başlangıcına bakalım.
Araç çubuklarının serüveninin, internetin ya da tarayıcıların ana akım hâline gelmesindne önceye dayandığını görüyoruz. 1990’ların başında onları popüler hâle getiren, Microsoft’tan başkası değildi. O zamanki adıyla “şeritler”, yazılımı çok daha kullanışlı yaptığı için ilgi görüyordu.
Günümüzde de bu şeritler, Office uygulamalarının önemli bir parçası olarak varlığını sürdürmeye devam ediyor. Ancak 1995 yılındaki araç çubukları, Internet Explorer’ın hayatımıza girmesiyle ayyuka çıktı.
Dev şirket Google, büyük bir amaçla ortaya çıkmıştı.
En başında arama çubukları, temel olarak herhangi bir internet sitesinden, Google’da kolayca arama yapmayı sağlarken daha sonra bundan çok daha fazlası oldu. Yüksek kaliteli arama sonuçlarına erişimi, her zamankinden kolay hâle getirmekti Google’ın niyeti.
Örneğin Gmail’in ortaya çıkmasından sonra kullanıcılar, araç çubuğunu e-postalarına bağlayabiliyordu ve kayıtlı yer işaretleri ile geçmişi yükleyebiliyordu. Google, araç çubuklarına; çeviri, otomatik doldurma ve yazım denetimi gibi özellikleri de eklemişti. Tüm bu özellikler, Google araç çubuğunu epey işlevsel hâle getirdi.
Araç çubukları, virüs demekti.
Daha sonra Yahoo, Firefox, MSN, Amazon gibi büyük şirketler de araç çubuğu furyasını iyice genişletti. Hatta Alexa, “ses” hâline gelmeden önce Amazon’un Alexa adında bir araç çubuğu vardı!
Ancak tüm araç çubukları Alexa kadar masumane değildi. 2000’li yıllarda, virüslerle anılıyorlardı. Yalnızca “uTorrent” indirmek isteyen kullanıcılar, araç çubuklarında tehlikeli bir yazılımla karşılaşıyordu.
Bir gün hepimiz araç çubuğunu son kez kullandık ve hiçbirimiz bunun son olduğunu fark etmedik…
2008 yılına geldiğimizde Google, gücünü artırmak için Chrome’u kurdu. Chrome, araç çubuklarını desteklemiyordu. Tarayıcı, “bir dizi uzantı tarafından tıkanmayan, temiz” şeklinde sunulmuştu.
Chrome piyasaya sürüldüğünde, bloatware’larla dolu Internet Explorer da güç kaybetmeye başladı. İnsanlar, Google’ın tarayıcısına yöneliyordu. Araç çubuğunun olup olmaması pek umurlarında değildi çünkü zaten Google, ihtiyaç duyulan her şeyi sunuyordu.
Tarayıcıların anası hâline gelen Chrome, çubukların işine son vermişti.
İşte araç çubuklarının biz farkında olmadan hayatımızdan silinişi böyleydi. Çubukları popüler hâle getiren Google, bir yandan onların sonu da olmuştu. Tabii ki gelişen teknolojiyle işlevini yitirmesi de önemli bir faktördü.
İlginizi çekebilecek diğer içeriklerimiz: